Şefkat denildiğinde çoğu zaman yumuşak, nazik ve kabul eden bir yaklaşım gelir akla. Oysa gerçek şefkat, sadece sarıp sarmalamak değildir. Bazen sınır koymayı, bazen net olmayı, bazen de kendimiz için zor ama gerekli adımları atmayı gerektirir.

Keskin şefkat, kendini görmeyi ve kendine sadık kalmayı seçmektir.

Kendi ihtiyaçlarını duymak ve onlara değer vermek…

Başkalarını kırmamak adına kendini ihmal etmemek…

Öfkenin, sevgiden uzak değil, bazen sevginin en güçlü ifadesi olabileceğini fark etmek…

Öz değerine sahip çıkmak ve içsel gücünü keşfetmek…

Bu, yumuşak ve nazik bir şefkatten farklı olarak, dürüst ve sağlam bir duruşla var olmayı seçmek demektir.

Bazen “hayır” diyerek, bazen değerlerini koruyarak, bazen de kendini motive eden içsel sesi duyarak.

Gerçek şefkat, yalnızca kalpten değil, aynı zamanda cesaretten doğar.

Hem kendin hem de başkaları için…

Dr. Kristin Neff, öz şefkat (self-compassion) alanında öncü araştırmacılardan biridir ve öz şefkatin üç temel bileşeni olduğunu öne sürer:

1. Öz nezaket (Self-kindness): Kendine sert ve acımasız eleştiriler yöneltmek yerine, kendine anlayış ve nezaketle yaklaşmak.

2. Ortak insanlık (Common humanity): Hatalarımızın ve zor deneyimlerimizin yalnızca bize ait olmadığını, herkesin insan olmanın bir parçası olarak benzer şeyler yaşadığını fark etmek.

3. Bilinçli farkındalık (Mindfulness): Duygularımızı bastırmak ya da aşırı dramatize etmek yerine, onları açık ve dengeli bir şekilde gözlemleyebilmek.

Kristin Neff ve meslektaşlarının araştırmaları, öz şefkatin zihinsel sağlık, motivasyon ve ilişkiler üzerinde olumlu etkileri olduğunu göstermektedir:

✅ Öz şefkat ve psikolojik iyi oluş: Neff’in 2007 yılında yaptığı araştırma, öz şefkatin daha düşük depresyon, anksiyete ve stres seviyeleriyle ilişkili olduğunu göstermiştir. (Neff, 2007)

✅ Öz şefkat ve motivasyon: 2011’de yapılan bir çalışmada, öz şefkatin kişinin başarısızlıklarını kabullenerek motive olmasına yardımcı olduğu ve kendini acımasızca eleştirmekten daha etkili bir strateji olduğu bulunmuştur. (Breines & Chen, 2012)

✅ Öfke ve öz şefkat: Öz şefkatin, öfkeyi bastırmak yerine sağlıklı bir şekilde ifade etmeye yardımcı olduğu ve kişilerarası ilişkilerde daha yapıcı bir iletişim sağladığı gözlemlenmiştir. (Neff & Beretvas, 2013)

✅ Sınır koyma ve “hayır” diyebilme: Öz şefkatin, insanların kendilerini suçluluk duymadan koruma altına almalarına ve sağlıklı sınırlar çizmelerine yardımcı olduğu gösterilmiştir. Öz şefkat sahibi bireyler, başkalarının beklentilerine körü körüne uymak yerine, kendi ihtiyaçlarına da değer verirler. (Neff & Pommier, 2013)

Bu araştırmalar, “Keskin Şefkat” kavramının yalnızca bir his değil, bilinçli bir duruş olduğunu da gösteriyor. Kendine nazik olmak, aynı zamanda güçlü ve kararlı olmayı da içeriyor.

Daha fazla bilimsel kaynak için Kristin Neff’in web sitesini ziyaret edebilirsin: self-compassion.org

Yazar; Canan Coşkun Sayın